De hypofyse wordt ook wel hersenaanhangselklier genoemd en ligt in de schedelbasis, achter de neusrug. In de hypofyse kan een goed- of kwaadaardig gezwelletje ontstaan. Meestal is het gezwel goedaardig.
Symptomen
Symptomen als gevolg van een hypofysetumor kunnen verschillen:
Verschijnselen die te maken hebben met de ligging van de hypofyse: Druk op de oogzenuw met als gevolg gezichtsvelduitval. Iemand die dit heeft ziet niet meer goed aan de randen van het blikveld. Omdat dit maar heel langzaam gaat en een zekere gewenning optreedt, duurt het vaak lang voordat de patiënt er iets van merkt. De gezichtsvelduitval kan zelfs tot totale blindheid leiden.
Verschijnselen die te maken hebben met de functie van de hypofyse: Een hypofysegezwel kan leiden tot een teveel aan hormonen.
- Bij een te sterke productie van het groeihormoon zal reuzengroei (acromegalie) kunnen optreden. Handen en voeten worden groter en grover, dit laatste geldt ook voor de gelaatstrekken. Bij langzaam ontstaan valt het vaak niet eens op en is het verschil pas na vergelijking met oude foto's te zien.
- Een te sterke productie van bijnierhormoon kan onder andere verschijnselen geven als verhoogde bloeddruk, een opgezet gezicht en gewichtstoename. Teveel productie van het hormoon dat de melkproductie regelt (prolactine) kan aanleiding geven tot vloed uit de borsten.
Als het gezwel drukt op het gezonde hypofyseweefsel, ontstaat er juist een tekort aan hormonen. Andere organen worden te weinig door de hypofyse gestimuleerd en er ontstaan verschijnselen als een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie), onvoldoende bijnierfunctie en stoornissen in de seksuele functies.
Behandeling
De behandeling van een hypofysetumor kan bestaan uit:
- Operatie
- Het toedienen van medicijnen, eventueel in combinatie met een operatie.
- Bestraling, maar hier wordt niet vaak meer voor gekozen.
De verschillende behandelingen kunnen ook gecombineerd worden. De keuze van de behandeling hangt af van een aantal factoren, waarbij onder andere de soort en grootte van de tumor belangrijk zijn. Bij de behandeling van hypofysetumoren zijn meestal meerdere specialisten van verschillende disciplines betrokken. Vaak zal de endocrinoloog de behandeling coördineren en de medicamenteuze therapie voor zijn rekening nemen. De bestraling wordt in principe uitgevoerd door de radiotherapeut. De neurochirurg is verantwoordelijk voor de operatieve behandeling.
